Khi bà Hảo mở cửa, bà nhận ra Thành ngay lập tức. Bà không nói gì, chỉ cúi đầu. “Con đã tìm thấy hộp kim loại,” Thành nói

Phần I: Thợ Gác Mộ Và Giao Ước Lạ Lùng

Thành bước vào nghề “thợ gác mộ” năm 25 tuổi. Cái tên nghe rợn người, nhưng thực chất chỉ là công việc chăm sóc, dọn dẹp và thắp hương cho những ngôi mộ bị bỏ quên hoặc của những người quá cố không có gia đình ở gần.

Năm năm trước, một người phụ nữ tên Hảo, ăn mặc sang trọng và đeo khẩu trang kín mít, đã tìm đến Thành qua lời giới thiệu của người quản trang. Bà thuê Thành chăm sóc một ngôi mộ duy nhất, nằm ở một góc khuất trong nghĩa trang làng Hòa An.

Giao kèo cực kỳ lạ lùng:

Thành phải chăm sóc ngôi mộ này như thể đó là mộ phần của người thân ruột thịt. Nơi này phải luôn sạch sẽ, cỏ dại không được phép bén rễ. Đặc biệt, bà Hảo yêu cầu ngôi mộ này không được phép có bất cứ cái tên nào.

“Nếu có ai hỏi, cứ nói đây là Mộ Vô Danh. Còn tiền công, tôi trả gấp mười lần giá thị trường,” bà Hảo nói, giọng khàn đặc.

Và bà giữ lời. Mỗi tháng, tiền công được chuyển vào tài khoản Thành đúng hạn, không sai một xu.

Suốt năm năm, Thành đã biến khu đất khô cằn đó thành một góc vườn nhỏ: một cây nguyệt quế được trồng phía sau bia mộ, một chậu hoa nhài trắng tinh khiết, và nền mộ được lát đá nhỏ sạch sẽ.

Nhưng có một điều luôn ám ảnh Thành: Không một ai đến thăm.

Bà Hảo chưa bao giờ xuất hiện lần thứ hai. Người đàn ông hay phụ nữ nào nằm dưới nấm đất này mà lại bị cô lập đến vậy? Một tội nhân? Một kẻ bị lãng quên? Hay một người quá cô độc đến mức chỉ có thể thuê người ngoài chăm sóc phần mộ của mình?

Thành thường xuyên trò chuyện với bia mộ vô danh.

“Năm nay sầu riêng rẻ lắm ông/bà ạ. Chắc dưới đó không có sầu riêng nhỉ?”

“Mùa mưa năm nay dài quá, tôi phải thay đất trồng nhài mới đấy. Hi vọng người dưới đó không lạnh.”

Đó là cách Thành tự lấp đầy khoảng trống bí ẩn và cảm giác tội lỗi khi nhận tiền của một linh hồn không có ai nhớ đến.

Phần II: Ngày Lạ Lùng Thứ Năm

Vào cuối năm thứ năm, khi Thành đang tưới nước cho cây nguyệt quế, bà Hảo bỗng xuất hiện. Lần này, bà không đeo khẩu trang, nhưng đội một chiếc mũ rộng vành che gần hết khuôn mặt.

Bà Hảo đưa cho Thành một chiếc hộp gỗ mun nhỏ.

“Thành. Hôm nay là tròn năm năm. Cậu đã chăm sóc rất tốt. Cậu là người giữ lời hứa.”

Giọng bà Hảo vẫn khàn, nhưng có chút run rẩy. Bà nhìn ngôi mộ thật lâu, rồi quay sang Thành.

“Tôi có một yêu cầu cuối cùng. Trong chiếc hộp này có một vật. Ngày mai, cậu hãy cẩn thận gắn nó lên bia mộ, ở vị trí cao nhất, nơi tôi đã đánh dấu.”

Thành nhận chiếc hộp. Cậu định hỏi về danh tính người đã khuất, nhưng chỉ nhìn thấy đôi mắt mệt mỏi của bà Hảo. Ánh mắt đó chất chứa một nỗi buồn sâu thẳm, nhưng cũng có một sự quyết tâm đáng sợ.

“Chỉ cần làm theo lời tôi. Sau đó, cậu không cần chăm sóc ngôi mộ này nữa. Tôi sẽ thanh toán toàn bộ hợp đồng năm thứ sáu cho cậu, coi như lời cảm ơn.”

Nói rồi, bà Hảo quay lưng đi, bóng dáng hòa vào rừng cây.

Đêm đó, Thành không ngủ được. Việc kết thúc hợp đồng này không chỉ là mất đi một nguồn thu nhập lớn, mà còn là cảm giác mất đi một người bạn lặng lẽ suốt năm năm qua. Anh mở hộp gỗ mun.

Bên trong là một khung ảnh bằng đồng đã cũ, được đánh bóng kỹ lưỡng. Và bức ảnh bên trong…

Thành hít một hơi lạnh. Đó là bức ảnh chụp một cậu bé khoảng 5 tuổi, đang cười toe toét, hai chiếc răng cửa bị sún. Cậu bé mặc áo sơ mi kẻ sọc, đứng cạnh một chậu hoa vạn thọ đang nở rộ.

Thành đứng phắt dậy, chiếu đèn pin vào bức ảnh.

Bức ảnh này… quá quen thuộc. Cậu bé đó chính là Thành.

Phần III: Chiếc Gương Trên Bia Mộ

Sáng hôm sau, tay Thành run rẩy khi mang chiếc khung ảnh ra nghĩa trang. Anh lắp nó vào vị trí đã được đánh dấu trên bia mộ. Bức ảnh cậu bé 5 tuổi cười rạng rỡ, đối lập hoàn toàn với sự u ám của nơi chôn cất.

“Tại sao? Tại sao lại là ảnh mình?”

Thành lục lọi trí nhớ. Anh nhớ rõ bức ảnh này. Nó được chụp vào dịp Tết năm anh 5 tuổi, trong sân nhà cũ. Mẹ anh, một phụ nữ hiền lành tên Lan, đã chụp nó. Sau đó, mẹ và anh chuyển đi nơi khác, bỏ lại ngôi nhà đó và cả người cha vô trách nhiệm đã bỏ rơi hai mẹ con.

Mẹ Thành nói cha anh, ông Lâm, là một người đàn ông nghiện ngập, đã bỏ đi biệt xứ. Thành lớn lên với sự căm ghét người cha không hề biết mặt.

Nhưng, nếu người chết này là người lạ, tại sao lại dùng ảnh của Thành? Nếu đây là một trò đùa, thì nó quá ác độc.

Thành quyết định. Anh phải biết người nằm dưới đây là ai.

Anh cẩn thận dùng một chiếc xẻng nhỏ để đào xung quanh chân bia mộ, nơi cỏ dại đã được anh trồng kín. Sau đó, anh phát hiện ra một miếng đá lát đã bị lỏng. Anh cậy miếng đá lên.

Bên dưới, không phải là đất, mà là một chiếc hộp kim loại được hàn kín. Thành đổ mồ hôi. Anh dùng công cụ để mở khóa hộp.

Bên trong, có một cuốn sổ tay bìa da, một chiếc huy hiệu đã cũ, và một tờ giấy gấp tư.

Thành run rẩy mở tờ giấy ra. Đó là một Giấy Chứng Tử đã cũ.

Tên người chết: Nguyễn Văn Lâm. Ngày mất: Cách đây 5 năm, trùng khớp với ngày Thành được thuê chăm sóc ngôi mộ. Mối quan hệ với Thành: Cha.

Thành ngã quỵ xuống. Cha anh. Người cha đã bỏ rơi anh, người mà anh luôn tin là đang sống vất vưởng ở đâu đó, hóa ra đã nằm dưới chân anh suốt năm năm qua.

Nhưng tại sao lại là mộ vô danh? Tại sao lại dùng ảnh của anh?

Thành mở cuốn sổ tay. Đó là nhật ký của ông Lâm.

Phần IV: Bí Mật Của Người Cha

Cuốn nhật ký kể về một bi kịch không ai biết.

Ông Lâm không hề bỏ rơi vợ con vì nghiện ngập. Ông Lâm là một phóng viên điều tra, người đã lật tẩy một đường dây buôn lậu cổ vật quy mô lớn, liên quan đến một nhân vật quyền lực.

Trích nhật ký ngày 12/05/2018 (5 năm trước):

“Hôm nay, bọn chúng đã biết. Chúng đến nhà, tìm Lan và thằng Thành. Tôi biết tôi không thể trốn, nhưng tôi phải bảo vệ con trai tôi. Lan, em phải nghe anh. Em phải nói với Thành rằng anh đã bỏ đi vì nghiện. Em phải xóa hết dấu vết về anh. Nếu Thành biết sự thật, nó sẽ gặp nguy hiểm suốt đời.”

Trích nhật ký ngày 15/05/2018:

“Tôi đang ở một nơi ẩn náu. Tôi đã liên lạc với Hảo – cô em họ của tôi. Cô ấy sẽ giúp tôi. Kế hoạch là tạo ra một cái chết giả. Tôi không muốn danh tính của tôi xuất hiện trên bia mộ. Lan sẽ lo phần tiền bạc. Thành cần được lớn lên trong sự bình yên, không phải trong nỗi sợ hãi.”

Trích nhật ký ngày cuối cùng (viết bằng nét chữ xiêu vẹo):

“Tôi biết tôi không còn nhiều thời gian. Lan à, hãy giữ bức ảnh này – bức ảnh thằng Thành cười sún răng Tết năm đó. Đây là tất cả những gì anh chiến đấu để bảo vệ. Anh sẽ không có cơ hội nhìn thấy nó lớn lên, nhưng anh muốn nó được đặt lên mộ anh. Mộ Vô Danh. Để khi nào nó lớn, và khi nào em thấy an toàn để nói sự thật, nó sẽ biết rằng người nằm dưới đây đã luôn ở bên cạnh, và đã chết vì nó. Không ai có thể tìm thấy tôi, vì ngay cả con trai tôi cũng không biết tôi là ai. Bảo vệ Thành. Anh yêu em và con.”

Thành sụp đổ. Những ký ức tuổi thơ ùa về. Những lời nói dối của mẹ không phải là sự hận thù, mà là lá chắn bảo vệ. Người cha mà anh căm ghét vì sự vô trách nhiệm, hóa ra lại là một anh hùng đã hy sinh danh tính và mạng sống để anh có thể có một cuộc sống bình thường.

Bà Hảo, người phụ nữ đeo khẩu trang, chính là cô ruột của anh, người được ủy thác để thực hiện kế hoạch bảo mật cuối cùng này.

Phần V: Sự Thứ Tha Vô Điều Kiện

Thành tìm đến địa chỉ của bà Hảo. Anh không còn vẻ bàng hoàng, thay vào đó là sự bình tĩnh đến đáng sợ.

Khi bà Hảo mở cửa, bà nhận ra Thành ngay lập tức. Bà không nói gì, chỉ cúi đầu.

“Con đã tìm thấy hộp kim loại,” Thành nói.

Bà Hảo thở dài, mời anh vào. “Dì đã biết ngày này sẽ đến. Mẹ con muốn con biết, nhưng bà ấy sợ. Bà ấy sợ con sẽ mang gánh nặng của sự thật.”

“Bà Hảo… tại sao lại là con? Tại sao lại thuê chính con trai mình chăm sóc mộ cha mình?” Thành hỏi, giọng nghẹn lại.

Bà Hảo rót trà, đặt trước mặt anh.

“Đó là ý của mẹ con. Bà ấy muốn con và cha con có một sự kết nối, một sự gần gũi thầm lặng, mà không có sự đau đớn nào. Bà ấy muốn con tự tay chăm sóc cha mình, ngay cả khi con căm ghét ông ấy. Bà ấy muốn chuộc lỗi cho sự dối trá của mình, bằng cách trao cho con một công việc ý nghĩa nhất đời con.”

Bà Hảo lấy ra một bức thư khác, đề: “Gửi Thành, con trai của mẹ.”

Thành đọc bức thư của mẹ, nước mắt lăn dài. Mẹ anh viết về nỗi day dứt khi phải nói dối con trai mình, về sự cô đơn khi biết chồng mình nằm cách đó không xa mà không thể công khai thăm viếng, và về niềm hy vọng rằng Thành sẽ hiểu được sự hy sinh đó.

“Mẹ con đang đợi con ở ngôi nhà cũ. Mẹ con nói, khi con biết sự thật, con sẽ muốn quay về nơi cha con từng sống, để hiểu ông ấy hơn.”

Thành ôm lấy chiếc hộp kim loại. Bức ảnh sún răng của cậu bé 5 tuổi trên bia mộ giờ đây không còn là một bí ẩn rùng rợn, mà là một biểu tượng của tình yêu vô bờ bến.

Anh đứng dậy, nhìn bà Hảo. “Con phải về với mẹ.”

Anh không còn là “thợ gác mộ” nữa. Anh là con trai của một anh hùng, người đã tìm thấy người cha mà anh luôn nghĩ mình đã mất đi, không phải qua sự thật về cái chết, mà qua sự hy sinh cao cả nhất.

Trở lại nghĩa trang lần cuối. Thành thắp nén hương, cúi đầu trước ngôi Mộ Vô Danh.

“Ba Lâm. Con xin lỗi vì đã căm ghét ba. Con cảm ơn ba đã bảo vệ con. Từ giờ, con sẽ tự chăm sóc ba.”

Thành quyết định giữ kín bí mật này. Ngôi Mộ Vô Danh vẫn sẽ là Mộ Vô Danh đối với thế giới. Nhưng đối với Thành, đó là ngôi mộ của Người Cha. Và anh sẽ tiếp tục chăm sóc, không phải vì tiền, mà vì tình yêu.

Bức ảnh cậu bé 5 tuổi vẫn cười, dưới ánh nắng chiều tà. Nụ cười ấy giờ đây đã mang một ý nghĩa mới: nụ cười của một cuộc đời được đổi lấy bằng tất cả sự hy sinh của tình phụ tử.